TY - JOUR ID - 1546 TI - شناساییِ الگوهایِ استقراریِ عصر مس و سنگِ شرق مازندران JO - پژوهش های باستان شناسی ایران JA - NB LA - fa SN - 2345-5225 AU - شریفی, مصطفی AU - شیرازی, روح اله AU - موسوی کوهپر, سید مهدی AU - ماهفروزی, علی AD - کارشناسی ارشد باستان شناسی، اداره ی کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران AD - استادیار گروه باستان شناسی دانشگاه سیستان و بلوچستان AD - دانشیار گروه باستان شناسی دانشگاه تربیت مدرس تهران Y1 - 2016 PY - 2016 VL - 6 IS - 10 SP - 47 EP - 66 KW - عصر مس و سنگ KW - شرق مازندران KW - الگوهای استقراری KW - محیط زیست KW - کوچ نشینی DO - 10.22084/nbsh.2016.1546 N2 - شرق مازندران که شامل چهار شهرستان: ساری، نکا، بهشهر و گلوگاه است؛ در جنوب و جنوب‌شرق دریاچه مازندران واقع گردیده که به سبب شرایط جغرافیایی و ظرفیّت‌های زیست محیطی مناسب و مطلوب زمینه‌ساز ایجاد استقرارهای انسانی در ادوار مختلف بوده است. نیک می‌دانیم شکل‌گیری نخستین استقرار‌های بشر در طول تاریخ تا به امروز به شدّت تحت تأثیر محیط زیست پیرامون بوده ‌است. به نوعی، این شرایط زیست محیطی است که سبب شناسایی و گزینش منطقه مشخصی برای استقرار در میان مردمان بوده و می‌باشد. شرق مازندران نیز از این موضوع مستثنی نیست؛ با وجود آن‌که در طی چند سال اخیر مطالعات پیش از تاریخ این ناحیه پیشرفت چشم‌گیری داشته، امّا فقدان تحقیقات علمی و روشمندِ دوره مس و سنگ بسیار محسوس است. تحقیق حاضر از نخستین تلاش‌های جدّی باستان‌شناسی برای بازشناسی این موضوع به‌شمار می‌رود. 27 استقرار مس و سنگ شرق مازندران که تاریخ نسبیِ آن‌ها به آغاز هزاره پنجم تا پایان هزاره چهارم ق.م. بر می‌گردد، در این پژوهش مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. در این خصوص پس از تاریخ‌گذاری نسبی استقرارهای مس و سنگ که به روش گونه‌شناختی نمونه‌های سفالی صورت گرفت، موقعیّت جغرافیایی قرارگیری استقرارهای مذکور وارد نرم افزار Arc GIS شده و با فاکتورهای مختلف جغرافیای طبیعی و انسانی تجزیّه و تحلیل شده است. نتایج نشان از آن دارد که شکل‌گیری استقرارهای مس و سنگ این ناحیه به شدّت تحت تأثیر شرایط محیط زیستی ناحیه بوده است. UR - https://nbsh.basu.ac.ir/article_1546.html L1 - https://nbsh.basu.ac.ir/article_1546_e150a093cf7c90d477789b4c3cbe62d8.pdf ER -