TY - JOUR ID - 2587 TI - پژوهشی پیرامون لوله های شیشه ای درهای ال-اونتش-نپیرش، آزمایش و مطالعه آن ها با روش فلئورسانس پرتو مجهول JO - پژوهش های باستان شناسی ایران JA - NB LA - fa SN - 2345-5225 AU - صالح وند, نوید AU - شیشه گر, آرمان AU - جعفری زاده, مسلم AU - فیروزمندی شیره جین, بهمن AD - دانشجوی دکتری باستان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات AD - عضو هیات علمی پژوهشکده باستان شناسی AD - دانشجوی دکتری باستان شناسی دوران تاریخی ،دانشگاه تربیت مدرس AD - استاد گروه باستان شناسی دانشگاه تهران Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 8 IS - 19 SP - 87 EP - 104 KW - چغازنبیل KW - لوله های شیشه ای KW - سده ی 13 ق.م. (عیلام میانی) KW - فلئورسانس پرتو مجهول DO - 10.22084/nbsh.2017.12764.1560 N2 - در کاوش‌های «اَل-اونتَش-نپیریشَ» (محوطه‌ی مشهور به «چغازنبیل»)، لوله‌های شیشه‌ای به‌دست آمده که تاکنون تحقیق جامعی درباره‌ی آن‌ها در قالب یک مقاله تحقیقی صورت نگرفته است. این لوله‌ها به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین شیشه‌های ایران و درواقع به‌عنوان عنصری تزیینی در قاب‌های درهای چوبیِ دو لنگه‌ی برخی از نیایشگاه‌های زیگورات چغازنبیل جای گرفته بوده‌ݠند. لوله‌ها از شیشه‌ی نیمه‌شفاف ساخته شده و درون برخی از آن‌ها قالب‌های میله‌ای از جنس مفرغ هویدا، کشف شده است، از این نوع لوله‌ها تنها از در زیگورات چغازنبیل پیدا شده است. هدف اصلی این مقاله، آشنایی با هنر شیشه‌گری در دوره‌ی عیلام میانه و به‌خصوص این شیشه‌ها است. در ابتدای این پژوهش، باید به چند پرسش اساسی پرداخت؛ نخست، این‌که نمونه‌های مذکور، آیا نمونه‌های مشابهی داشته‌اند؟ و چگونگی راه‌یابی آن‌ها در موزه‌های دنیا به چه شکل بوده است؟ و پرسش‌هایی در مبحث آنالیز مواد که این شیشه‌ها از چه موادی ساخته شده است؟ و عامل اصلی رنگ نمونه‌ی آزمایشی چه بوده است؟ برای پاسخ به این پرسش‌ها از دو روش کتابخانه‌ای و مطالعات آزمایشگاهی استفاده گردیده، و نهایتاً نتایج حاصله از مطالعات آزمایشگاهی نشان می‌دهد که در تهیه‌ی این شیشه از مقدار مناسبی سیلیس به‌عنوان ماده‌ی اصلی و از خاکستر گیاهان به‌عنوان مواد گدازه‌آور و موادی نیز به‌عنوان عامل ایجاد رنگ آبی مورد استفاده قرار گرفته است. UR - https://nbsh.basu.ac.ir/article_2587.html L1 - https://nbsh.basu.ac.ir/article_2587_ace6d2b73e72b4a6aa3128ab4358c6cc.pdf ER -