A Research on the Newly Discovered Sassanid Fire-Bases from Persian Gulf Beaches

Author

Abstract

Sassanid four arched plan fire temples, including the central platforms with stone or plaster bases around and fire bases located in center of building. The stone fireplaces have made from stone and plaster and in different shapes and sizes, based on the importance of temples, have been used for the various classes of society. The Sassanian fire bases Mainly in the form of two symmetrical cone top and bottom with vertical slots rounded ends are motifs spoon or rosette designs have. The foundation stone or plaster in many Sassanid fire temple on the shores of the Persian Gulf and Southern Gulf and other parts of Iran have been identified. Another type of Sassanid base includes a cylindrical stone that has a decorative element in the lower and upper. In some cases, the body of the foundation is stone for two horns of the altar is decorated lacking. Several studies on the Sassanid fire temple and the altar base in different parts of Iran, including in Shian, Palan gerd, milmilgeh in Kermanshah, Lorestan Kohzad castle, Nam namesht in Ilam, Takab Takht-e Soleiman in Azerbaijan, Toorang tape and the village of Kaka in Gorgan, bandian and emam zadeh mohhamad vali beig in bandian dargaz, Weigel Kashan, tape neizar Qom,sarfolad mahaleh in Semnan, kohe khajeh in Sistan amer, chah varz, kheir koh, sarger firouzabad, gavbandi, bahrestan, shabestan, chah kor, hasel zalemi, emamzadeh hasel zalemi, khafroyeh and behdeh . But the base of the altar of the Persian Gulf, including the base of the cone-shaped stone hearth spoon painted in vertical slots and the bottom of the cube-shaped base on heating Fastening were required to be addressed in this article. In this study, the base of the altar of Bushehr beach in Tel martyr Borazjan area “Gbrha house” in the village of Dashti Kshtv of city functions, the base of the altar in the Shrine of Shah Noor-Eldeen and Castle Borazjan comparative study with other parts of the country. Fire base in the Persian Gulf and Southern Gulf, depending on the importance and dimensions of the temple, carved in different styles and sizes. Temple decorations are created on the basis of the importance fireplace, style and integrity ornaments and decorative grooves, turning different ways. Some regular basis fireplace with vertical milling around the base like palm stems or slots rosette spoon mud that may have inspired the Chinese curtain, which is closed by a ribbon at the waist. Below the base of the fireplace frame rectangular limestone altar built on its circular base has been established. It covers the area of the Fars of Khafroyeh, Zalemi, Tombe bot and Persian Gulf and the base of the Qaleh Borazjan have detected. Rectangle frame now been identified in other areas. The basic function of the importance of quality Sassanid fire temples, are religious, economic and financial support of artists. simple and undecorated fire bases like Sargerd site in Firozabad, Gour, Kheir koh, Qaleh Gori, Sheikh Amer and Karian are from the simple type which are belonging to local Temple and Home fire base simple. Examples of simple stone fire base in Palangerd in Islamabad-e gharb, Shohan village in Islamabad-e gharb, Bogheh danial nabi, Bandian Dargaz, Milmilgeh Islamabad-e gharb, Takhte Soleiman and koh-e khajeh have detected.

Keywords

Main Subjects


- آذرنوش، مسعود، 1376، «کتاب‌های تازه خارجی، تورنگ‌تپه»، مجله‌ی باستان‌شناسی و تاریخ، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، سال 11، شماره اول و دوم پاییز و زمستان 1375 و بهار و تابستان 1376، صص: 54.
- آموزگار، ژاله. 1374، تاریخ اساطیری ایران، تهران. سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی (سمت).
- بیانی، ملکزاده، 1363، تاریخ مُهر در ایران، از هزاره چهارم تا هزاره اول،جلد نخست، تهران، انتشارات یزدان.
- بیرونی، ابوریحان، 1377، آثارالباقیه، ترجمه: اکبر داناسرشت،  انتشارات امیرکبیر.
- بوریس، مری و گرنز، فرانتز، 1375، تاریخ کیش زرتشت، ترجمه: صنعتی‌زاده، جلد سوم، تهران، بنیاد فرهنگ ایران.
- بوریس، مری، 1374، دیانت زرتشتی در دوران متاخر در دیانت زرتشتی، ترجمه: فریدون وهمن، تهران، بنیاد فرهنگ ایران.
- بوریس، مری، 1381، زرتشتیان باورها و اداب دینی آن‌ها، ترجمه: عسگر بهرامی، تهران، انتشارات ققنوس.
- بوریس، مری، 1387، آیین زرتشت کهن روزگار و قدرت ماندگارش، ترجمه: ابوالحسن تهامی، تهران، انتشارات نگاه.
- بوریس، مری و کای بار، اسموسن، 1389، دیانت زرتشتی، ترجمه: فریدون دهمن، تهران، انتشارات ثالث. ص 328
- توفیقیان، حسین، 1383، «گزارش بررسی و شناسایی باستان شناسی بوشهر»، هیأت مشترک ایران- انگلستان، مرکز اسناد و کتابخانه‌ی پژوهشکده‌ باستان‌شناسی (منتشر نشده).
- توفیقیان، حسین، 1393، بنادر تاریخی خلیج فارس، از دوره ساسانی تا صدر اسلام، براساس مطالعات باستان شناسی و باستان شناسی زیر آب، تهران، انتشرات پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری .
- تفضلی، احمد، 1365، مینوی خرد، تهران، انتشارات توس.
- پورداوود، ابراهیم، 1386، فرهنگ ایران باستان، تهران، انتشارات اساطیر.
- پورداوود، ابراهیم، 1354، مجموعه اوستا: گاتاها، سرودهای زرتش، زیر نظر: بهرام فره‌وشی، چاپ سوم، تهران، دانشگاه تهران.
- جاوری، محسن، 1391، «محوطه باستانی ویگل»، مجله گمانه، نشریه تخصصی باستان‌شناسی دانشگاه کاشان، شماره دوم، صص: 43-54.
- جدی، محمد جواد، 1387، مهر و حکاکی در ایران، تهران، فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران.
- خسروی، شکوه و رشنو، اصغر، 1393، «کاوش اضطراری محوطه ی پلنگرد شهرستان اسلام آباد، کرمانشاه»، مجموعه مقاله‌های کوتاه دوازدهمین گردهم‌آیی سالانه‌ی باستان‌شناسی ایران، 29 تا 31 اردیبهشت ماه 93، پژوهشکده باستان شناسی، صص: 179-177. 
- خسروی، شکوه و رشنو، اصغر، 1391، «گزارش کاوش اضطراری تپه پلنگ گرد شهرستان اسلام آباد، کرمانشاه»، آرشیو پژوهشکده باستان‌شناسی (منتشر نشده).
- دوشن، گیمن، 1385، دین ایران باستان، ترجمه: رویا منجم، تهران، انتشارات علم.
- دریایی، تورج، 1381، سقوط ساسانیان: فاتحین خارجی، مقاومت داخلی و تصویر پایان جهان، ترجمه: منصوره اتحادیه (نظام مافی) و فرحناز امیرخانی حسینک‌لو، تهران، نشر تاریخ ایران.
- دریایی، تورج، 1382، تاریخ و فرهنگ ساسانی، ترجمه: مهرداد قدرت دیزجی، تهران، انتشارات ققنوس.
- دریایی، تورج، 1383، شاهنشاهی ساسانی، ترجمه: مرتضی ثاقب‌فر، تهران، انتشارات ققنوس.
- دوستخواه،  جلیل، 1377، اوستا: کهن‌ترین سرودهای ایرانیان، چاپ چهارم، تهران، دو جلد، مروارید.
- دئه، ژان،1390، «آتشکده‌ای از دوره‌ی اسلامی در تورنگ تپه، آتش در خاور نزدیک باستان»، ترجمه: محمدرضا جوادی. تهران، نشر ماهی، صص: 53-70.
- رضوانی، حسن، 1384، «گزارش کاوش نجات‌بخشی محوطه سد شیان، کرمانشاه»،  تهران، مرکز اسناد پژوهشکده باستان‌شناسی (منتشر نشده).
- رضوانی، حسن، 1385 «آتشکده شیان»، بروشور منتشر شده توسط پایگاه میراث‌فرهنگی محور ساسانی کرمانشاه قصر شیرین.
- رهبر، مهدی، 1378، «معرفی آدریان (نیایشگاه) مکشوفه در دوره ساسانی در بندیان درگز و بررسی مشکلات معماری این بنا» مجموعه مقالات دومین کنگره معماری و شهرسازی ایران، جلد دوم، ارگ بم، کرمان، 29-25 فروردین 1378، به کوشش دکتر باقر آیت‌الله‌زاده شیرازی، تهران، سازمان میراث‌فرهنگی کشور، صص: 315-341.
- رهبر، مهدی، 1385، «آیا امامزاده روستای محمد ولی بیگ یک آتشکده است؟»، چکیده مقالات سومین همایش باستان‌شناسان جوان و مرروری بر چشم‌انداز باستان‌شناختی خراسان و بم، 18 تا 20 آذر 1385، به کوشش: شهرام.
- رهبر، مهدی، 1389، «آتشکده بندیان درگز، یک بار دیگر»، پژوهش‌های باستان‌شناسی مدرس، سال دوم و سوم، شماره چهارم و پنجم، صص: 177-168.
- زارع، حمید، 1379، «گزارش گمانه‌زنی تل شهید»، تهران، مرکز اسناد پژوهشکده باستان‌شناسی (منتشر نشده).
- سرفراز، علی‌اکبر و آورزمانی، فریدون، 1391، سکه‌های ایران، از آغاز تا دوران زندیه، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی (سمت).
- شریعت‌زاده، سید علی‌اصغر، 1390،‌ سکه‌های ایران زمین، مجموعه سکه‌های موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک از دوره هخامنشی تا پایان دوره پهلوی، تهران، انتشارات پازینه.
- طبری، محمد بن جریر، 1375، تاریخ الرسل و الملوک، ترجمه: ابولقاسم پاینده، 16 جلد، چاپ پنچم، تهران، انتشارات اساطیر، (چاپ اول 1352).
- عسکری‌چاوردی، علیرضا، 1389، «مدارکی از جنوب فارس در زمینه‌ی تکریم آتش در ایران باستان»، مجله باستان‌شناسی و تاریخ، سال بیست‌و‌پنچم، شماره اول، شماره پیاپی 49، صص: 27-39.
- عسکری‌چاوردی، علیرضا، 1392 پژوهش‌های باستان‌شناسی کرانه‌های خلیج‌فارس، شهرستان لامرد و مهر، فارس، دانشگاه هنر شیراز، انتشارات سبحان نور،
- عسکری‌چاوردی، علیرضا و آذرنوش، مسعود، 1383، «بررسی باستان‌شناسی محوطه‌های باستانی واقع در پس‌کرانه‌های خلیج‌فارس: لامرد و مهر فارس»، مجله باستان‌شناسی و تاریخ، سال هچدهم، شماره دوم، بهار و تابستان، شماره پیاپی 36، صص: 18-1.
- عسکری‌چاوردی، علیرضا و کایم، باربارا، 1389، «پژوهش های باستان شناسی در منطقه کاریان لارستان: فرضیه ای بر محل آتش آذرفرنبغ»، یادنامه دکتر مسعود آذرنوش، به کوشش: حمید فهیمی و کریم علیزاده، صص: 421-395.
- علی‌بیگی، سجاد. 1391، «آیا شیء گچی مکشوف از محوطه چم نمشت، نشانی از یک آتشکده دوره ساسانی دارد؟»، پژوهش‌های باستان‌شناسی مدرس، سال چهارم، شماره هشتم، پائیز و زمستان 1391، ص: 202-196.
- کای، بار و مری‌بویس، اسموسن، 1384، دیانت زرتشتی، ترجمه: فریدون وهمن، تهران، انتشارات بنیاد فرهنگ ایران .
- کامبخش‌فرد، سیف‌الله، 1351، «کاوش علمی در کنگاور (معبد آناهیتا)، باستان‌شناسی و هنر ایران، شماره 9 و 10، صص: 23-2.
- کامبخش‌فرد، سیف‌الله، 1386 ب، کاوش‌ها و پژوهش‌های باستان‌شناسی و احیاء معماری معبد آناهیتا کنگاور و تاق‌گرا، ج. 2، گنجینه‌های یافته شده از کاوش‌ها، تهران، پژوهشکده باستان‌شناسی.
- محمدی‌فر، یعقوب و مترجم، عباس، 1390. «جولیان: آتشکده نویافته ساسانی در آبدانان ایلام»، باغ‌نظر، سال هشتم، شماره نوزدهم، صص: 85-77.
- مردای، یوسف، 1388، «چهارطاقی میل میلگه: آتشکده‌ای از دوره‌ی ساسانی»، مطالعات باستان‌شناسی، شماره نخست،‌ صص: 155-183.
- مری، بویس، 1384، دیانت زرتشتی در دوران متأخر، در دریانت زرتشتی،‌ ترجمه: فریدون وهمن، انتشارات بنیاد فرهنگ ایران. تهران.
- مری، بویس، 1381، زرتشتیان، باورها و آداب دینی آن‌ها، ترجمه: عسکر بهرامی، تهران، انتشارات ققنوس.
- مرتضایی، محمد، 1384، «گزارش مقدماتی گمانه‌زنی و ساماندهی محوطه تپه قبرستان شرقی روستای کاکا شهرستان گنبد کاووس، گزارش های باستان‌شناسی 4،‌ صص: 187-198.
- مصطفوی، محمدتقی، 1347، «آتشدان‌های در ابنیه متبرکه اسلامی»، یادنامه‌ی پنجمین کنگره باستان‌شناسی و هنر ایران، جلد اول، شیراز، فرهنگ و هنر.
- مصطفوی، محمدتقی، 1347. «آثار و سنن پیش از اسلام در اماکن متبرک اسلامی ایران»، انجمن فرهنگ ایران باستان، دوره ششم، شماره 2، صص: 39-54.
- مصطفوی، محمدتقی، 1381، «آتشکده‌های فارس»، مجموعه مقالات در زمینه باستان‌شناسی، جلد یکم، به کوشش مهدی صدری، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
- معتمدی، نصرت‌الله، 1371. «مهرابه ویزنهار قلعه کهزاد»، میراث‌فرهنگی، سال سوم، شماره پنجم،‌ صص: 16-8 و 57.
- مظاهری، خداکرم، 1385 «بررسی و شناسایی باستان‌شناسی دره سیمره»،  فصل دوم، جهاد دانشگاهی واحد ایلام (منتشر نشده).
- موسوی، محمود، 1374 «یادمان خشتی کوه‌خواجه زابل و خلاصه‌ای از نتایج مطالعات باستان‌شناسی انجام شده در آن»، در: مجموعه مقالات نخستین کنگره معماری و شهرسازی ایران، ارگ بم، کرمان، ایران، 12-17. اسفندماه 1374، جلد چهارم، به کوشش: دکتر باقر آیت‌الله‌زاده شیرازی، تهران، سازمان میراث‌فرهنگی کشور، صص: 67-98.
- ناومان، رودلف، 1374، ویرانه‌های تخت‌سلیمان و زندان‌سلیمان، چاپ اول، ترجمه: فرامرز نجد سمیعی، تهران، انتشارات سازمان میراث‌فرهنگی کشور.
- نومن، رودلف و هوف، دیتریش، 1351، «حفاری‌های تخت‌سلیمان»، ترجمه: فرامرز نجد سمیعی، مجله باستان‌شناسی و هنر، شماره نهم و دهم. زمستان، ‌صص: 43.
- هرتسفلد، ارنست، 1391، ایران در شرق باستان، ترجمه: محمد شریفی نعمتآباد، چاپ اول، کرمان، انتشارات فرزانه و شرکت ملی مس ایران.
- هنینگ فون دراوستن، هانس و ناوان، رودلف، 1382، تخت سلیمان، ترجمه: فرامرز نجد سمیعی، چاپ دوم، تهران، انتشارات سازمان میراث‌فرهنگی کشور.
 
- Azarnoosh, M., 1994, The Sassanian Manor House at Hajiabad, Iran. 
- Bucharlat, R., 1985, “Chahar Taq et Temple Du Sassanide: Quelques Remarques”, in: De Lindus aux Balkans, R. J. Deshayes (ed), Editions Recherche sur les civilizations, Paris, PP: 461-478.
- Bucharlat, R., 1999, “Temples du feu Sassanides”, Dossiers d Archeologie 243: 68-70.
- Bucharlat, R., & Lecomte, O., 1987. “Fouilles de Tureng Tape”, les Periodes Sassanides et Islamiques, Editions Recherche sur les civilization, Paris.
- Carter, R., Challis, K., Priestman, S.M.N. & Tofighian H., 2004, “the Bushehr hintrlan results of the first season of the Iranian – British archaeological survey of bushehr province”, IRAN, XLIV: 1-41.
- Gignoux, Ph., 1998 “Les inscriptions en Moyen, perse de Bandian”, Studia Iranica 27 (2): 251-258.
- Gaube, H., 1980, “ Im hinterland von siraf: das talvon galledar/ fal und seine nachbagebite”, AMI, vol 13 pp: 149-166, taf 30-37.
- Kaim, B., 2002., “Un Temple de feu Sassanide decouvert a Mele Hairam, Turkmenstan Meridional”, Studia Iranica 31 (2): 215-230.
- Keall, E. J. & M .J. Keall, 1981. “The Qal'eh-i Yaz digird Pottery: A Statistical Approach”, Iran XIX: 3-80.
- Kleiss, W., 1992, “Dammbauten aus achaemenidischer und aus sasanischer zeit in der provinz fars”, AMI 25: 131-145.
- Herzfeld A., 1941, “Iran in the ancient East” p 301.
- Mohammadifar, Y., 2012. “Sargandab”, Sasanika , Archaeology 9 (online webpage of UCLA).
- Thompson, D., 1976, Stucco From chal Tarkhan- Eshqabad near ray, colt Archaeological institute, England, aris & Phillips LTD, Warminster, Wiltshire.
- Mohammadifar, Y. &  Motarjem, A., 2012. “Julian: A ne wly discovered Fire Temple an Abdanan”, Sasanika , Archaeology 4 (online webpage of UCLA).
- Mousavi, M., 1999, “Kuh-e Khadjeh: Un complexe reli gieux  de l est Iranien”, Dossiers ’Archéologie 243: 81 - 84.
- Rahbar, M., 1998. “Decouverte D’un Monument D’Époqu e Sassanide Á Bandian, Dargaz (Nord  horassan) fouill es 1994 et 1995”, Studia Iranica 27/2: 213-250.
- Rahbar, M., 1999., “A Dargaz (Khorassan): découv ertes de  panneaux de stucs Sassanides”, Dossiers ’Archéologie 243: 62 - 65.
- Rahbar, M., 2008, “The Discovery of A Sasanian Period Fire  Temple at Bandian, Dargaz”, in: urrent esearch in Sasanian Archaeology, Art And History , Proceedings Of A  Conference Held At  urham University 2001, D. Kenne t & P. Luft (eds.), pp: 15-40.
- Schippmann, K., 1972, Die iranischen Feuerheiligtümer, Berlin.
- Vanden Berghe, L., 1961, “Recntes Decouvertes de mounuments Sassanides dans Le Fars”, Iranica Antiqua 1: 163-200.
- Vanden Berghe, L., 1984. “Le Chahar Taq d e Qanat Bagh  (Fars), et Linventaire des Chahar Tags  n Iran”, Iranica Antiqua XIX: 201-327.
- Vanden Berghe, L., 1977. “Les Chahar Taqs du Pusht-I  Kuh, Luristan”,  Iranica Antiqua VII: 75-190.