گونه‌شناسی کالبدی-فرهنگی خانه‌های سنندج در دورۀ پهلوی اول (نمونۀ موردی: خانه‌های احمدزاده، امیرآصفی و مصری)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری معماری، گروه معماری، دانشکدۀ هنر و معماری، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی همدان، ایران

2 استادیار گروه معماری، دانشکدۀ هنر و معماری، دانشگاه کردستان، سنندج ایران

3 استادیار گروه معماری، دانشکدۀ هنر و معماری، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران

چکیده

گونه‌شناسی از موضوع‌های خُرد در مقیاس کوچک معماری تا مباحث کلان‌شهری را نیز می‌تواند دربرگیرد. با توجه به تحولات صورت‌گرفته در قرن اخیر، خانه‌های تاریخی به‌شدت در معرض تخریب قرار دارند، این درحالی است که بخش عمدۀ بافت‌های شهرهای تاریخی ایران را تشکیل می‌دهند. بررسی‌ها نشان می‌دهد تاکنون مطالعات چندانی درمورد این خانه‌ها صورت نگرفته است. تدبر در آن‌ها به‌دلیل تطابق نیازهای انسان ایرانی و محیط ساخت، می‌تواند در رسیدن به الگوی مسکن مناسب سودمند باشد. ازسویی دیگر، با تغییر شکل شهرها و شیوه‌های معماری، به‌ویژه الگوی سکونت، آن‌چه موجب بازشناسی هویت تاریخی فرهنگی شهرها، هم‌چون تناسب و رابطۀ ابعاد فضاها، رنگ‌ها، فرم‌های خارجی، نسبت‌ها و فرم داخلی کالبدهای معماری خانه‌های تاریخی به‌عنوان عناصر و اجزای سازمان‌دهندۀ بافت بوده، کم‌فروغ شد. پژوهش حاضر رویکردی کیفی و به‌لحاظ هدف نظری است. راهبرد پژوهش، روش تاریخی دارد و روش تحقیق به‌لحاظ نوع نتایج توصیفی-تحلیلی می‌باشد. مسألۀ اصلی این نوشتار چگونگی تأثیر فرهنگ مردم منطقه بر شکل‌گیری گونه‌ خانه‌‎های شهر سنندج در دورۀ پهلوی اول است؛ از این‌رو، با نگاهی فرهنگی-کالبدی به خانه‌های احمدزاده، امیرآصفی و مصری، بارزترین ویژگی مؤثر بر شکل‌گیری گونه‌های آن‌ها استخراج گردید. هدف این پژوهش مطالعه و شناخت رابطۀ کالبد معماری خانه‌های شهرسنندج با فرهنگ منطقۀ کردستان، شناخت گونه‌های معماری خانه‌های سنندج در دورۀ پهلوی اول از دیدگاه فرهنگی منطقۀ کردستان و واکاوی ویژگی گونه‌های موجود خانه‌های شهر سنندج بر‌مبنای خوانش (مطالعه و تجزیه و تحلیل) کالبد بناها است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد، درصد فضای باز و بستۀ خانه‌های تاریخی شهر سنندج بیانگر شکل‌گیری کالبد خانه‌ها می‌باشند و هم‌چنین عواملی چون: حفظ محرمیت، فرهنگ و آداب و رسوم، از شاخص‌های اصلی و فرهنگی خانه‌های احمدزاده، امیرآصفی و مصری، است که خود نشان‌دهندۀ حفظ هویت اجتماعی-کالبدی و فرهنگ بومی در شهر سنندج می‌باشد.   

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Physical-Cultural Typology of Sanandaj Houses in the First Pahlavi Period (Case Study: Ahmadzadeh, Amir Asefi and Mesri Houses)

نویسندگان [English]

  • Mona Mohamad Moradi 1
  • Mehrdad Usef-Zamani 2
  • Manochehr Foroutan 3
1 PhD Student in Architecture, Department of Architecture, Faculty of Art and Architecture, Hamedan Branch, Islamic Azad University, Hamedan, Iran
2 Assistant Professor of Architecture, Faculty of Art and Architecture, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran
3 Assistant Professor of Architecture, Faculty of Art and Architecture, Hamedan Branch, Islamic Azad University, Hamedan, Iran
چکیده [English]

Abstract
The typology can also include micro issues on a small scale of architecture to metropolitan issues. According to the changes that have taken place in the last century, historical houses are severely subject to destruction, while they constitute the major part of the fabric of the historical cities of Iran. Investigations show that so far not many studies have been done on these houses, thinking about them due to matching the needs of Iranian people and the construction environment can be beneficial in reaching a suitable housing model. The current research is a qualitative approach and in terms of theoretical purpose. The research strategy has a historical method and the research method is descriptive-analytical in terms of the type of results. The main issue of this article is how the culture of the people of the region affects the formation of the types of houses in Sanandaj during the first Pahlavi period. Therefore, with a cultural-physiological look at the houses of Ahmadzadeh, Amir Asefi and Mesri, the most obvious characteristic affecting the formation of their species was extracted. The purpose of this research is to study and understand the relationship between the architecture of houses in Sanandaj and the culture of the Kurdistan region, to know the architectural types of Sanandaj houses in the first Pahlavi period from the cultural point of view of the Kurdistan region, and to analyze the characteristics of the existing types of houses in Sanandaj based on the reading (study and analysis) of the buildings. The results of this research show that the percentage of open and closed spaces in the historical houses of Sanandaj indicate the formation of the body of the houses, and also factors such as maintaining privacy, culture and customs are among the main indicators. And the culture of Ahmadzadeh, Amir Asefi and Mesri houses, which shows the preservation of social-physical identity and local culture in Sanandaj city.
Keywords: Typology, Physical-Cultural, Historical Houses, Sanandaj.
 
Introduction
Today, the use of housing quantitatively, has the highest percentage of urban buildings, including traditional-historical contexts, and in terms of quality, the type and manner of housing architecture design, the lifestyle and quality of life of different social strata, a fundamental impact and Has a determinant. In the meantime, Sanandaj is considered as one of the historical cities of Iran that a number of valuable architectural houses have remained in its traditional context, so the purpose of this study is to study the pattern of these buildings to improve this valuable texture and its salvation is against the emergence of unconventional buildings.
The city of Sanandaj is considered as one of the historical cities of Iran, where a number of architecturally valuable houses have remained in its traditional context. Therefore, the purpose of this study is to investigate the typology of these buildings in order to improve the valuable texture and save it from the emergence of unconventional buildings.
Meanwhile, the main task of typology is to categorize and classify samples based on common criteria. This common criterion can sometimes include the function of the architectural space and sometimes the shape characteristics. Although the mere presence of commonalities in phenomena and especially in architectural designs does not indicate that they follow a certain pattern, but classifying samples based on types can also help to identify patterns (Mirsjadi and Farkish, 2015: 73).
Research Questions: The present study seeks to answer these two questions; 1- What was the effect of the culture of Kurdistan region on the houses of Sanandaj city (Ahmadzadeh, Amir Asefi and Mesri’s houses) in the first Pahlavi period? 2- What are the main and basic characteristics of the known types of houses in Sanandaj (Ahmadzadeh, Amir Asefi and Mesri’s houses)?
Research method: The present article is a qualitative approach, in terms of the paradigm of epistemology, it is placed in the group of interpretive paradigm. The type of reasoning is inductive and theoretical in terms of purpose. The research strategy has a historical method and the work method is descriptive-analytical in terms of the type of results. Field and library methods were used in collecting information and tools such as mapping, photography and mapping were used. The descriptive-analytical method helps to provide a correct interpretation for each problem related to the known work and to deduce the facts related to life from them; Therefore, the search for the cultural-physical phenomenon of the house in its complex temporal and spatial context is accompanied by a narrative and holistic explanatory orientation and has been done in three stages; First, collecting the sources, then searching and organizing the data, and in the last stage, evaluating, describing and analyzing the data, which was done qualitatively.
In Kurdistan province, 129 valuable houses from different periods have been left, of which 89 houses have been registered in Sanandaj by the Cultural Heritage Department of Kurdistan province. More than 20 houses belong to the Pahlavi period, 10 of which were built in the first Pahlavi period. Out of these, three houses of Ahmadzadeh, Amir Asefi and Mesri have been analyzed due to their special architectural features, availability of selection documents. In the table, the samples of selected houses in the city of Sanandaj are defined. In these definitions, the type of placement of the spaces around the courtyard and the number of courtyards, as well as physical characteristics such as the number of floors, height, area, and material of the facade and structure, have been examined and categorized. According to the investigations, Ahmadzadeh’s house has 4 floors, Amir Asefi’s house and Mesri’s house have 2 floors. And the basement can be seen in all samples. It should also be noted that the entry in this course is designed directly. The orientation of the houses is east-west, which has enough light throughout the day, and due to the cold and mountainous climate of the region, the heat of bright light is fully and optimally used.
 
Research Findings
In general, all three groups of open, covered and closed spaces can be observed in the design of the researched houses. Open space, closed space and covered space are respectively from the largest to the smallest.
 
Conclusion
The existence of valuable examples of the architectural works of the houses of different historical periods in Sanandaj and their exposure to destruction due to cultural and social changes and in general the loss of attractiveness for today’s life makes it necessary to study and research about the houses of Sanandaj. Investigations show that despite the role, diversity and special features of the cold and mountainous architecture of this region, no systematic and coherent studies have been done about them, especially the typology and the impact of the culture of the region on the formation of these houses. In the studied examples, the basement is seen in all of them. Entry in this course is designed directly. The orientation of the houses is east-west, which has enough light all day long, and due to the cold and mountainous climate, the heat of the bright light is fully and optimally used. The architecture of the researched houses in Sanandaj, in terms of the location of each space, is in three general parts, under the title of open space, covered space and closed space. In the study of the full and empty space of the studied houses, Amir Asefi’s house had the largest closed space with 65 percent compared to Mesri and Ahmadzadeh houses, followed by Amir Asefi house with 60 percent and Ahmadzadeh house with 55 percent. They had the highest percentage of closed space in their design type in the first Pahlavi period. Also, in terms of open space, Ahmedzadeh house with 42%, Mesri house with 38% and Amir Asefi house with 33% have the largest and smallest size of open space, respectively. Also, Ahmadzadeh house with 3 percent and Amir Asefi and Mesri houses with the same amount of 2 percent, in terms of covered space, have the highest and lowest amount, respectively, and these are an indication of the type of design and arrangement of physical space in There have been houses. Therefore, the percentage of open and closed space in the historical houses of Sanandaj city shows the formation of the body of the houses, as well as factors such as maintaining privacy, culture and customs, among the main and cultural indicators of the houses of Ahmadzadeh, Amir Asefi and Egyptian, which shows the preservation of socio-physical identity and native culture in the city of Sanandaj.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Typology
  • Physical-Cultural
  • Historical Houses
  • Sanandaj
- آقالطیفی، آزاده؛ و کلیائی، وحید، 1397، «خانه‌های تاریخی سنندج، خوانش کالبد از دریچۀ فرهنگ زیست». صفه، 28(1: 1): 131-111. DOR: 20.1001.1.1683870.1397.28.1.7.4
- ابراهیم‌زاده، عیسی؛ و صیدی، مصطفی، 1391، «تحلیلی بر اسکان غیررسمی و تعیین ضریب تأثیر عامل‌ها با استفاده از مدل تحلیل مسیر (مطالعۀ موردی: شاطرآباد کرمانشاه)». جغرافیا و برنامه‌ریزی، 16 (41): 22-1. DOI: https://journals.tabrizu.ac.ir/article_39.html?lang=en
- بهمنی، المیرا؛ گودرزی‌سروش، محمدمهدی؛ و زارعی، محمدابراهیم، 1395، «بررسی شناخت عوامل زمینه‌گرا در کالبد خانه‌ها و بافت کهن سنندج با نگاهی به ویژگی‌های عمارت وکیل الملک». مطالعات شهر ایرانی اسلامی، 7 (26): 69-55.
- پورمحمدی، محمدرضا؛ و محمودزاده، حسن، 1393، «ارزیابی کیفی موقعیت مکانی کاربری مسکونی در شهر تبریز با روش تحلیل سلسله‌مراتبی». جغرافیا و برنامه‌ریزی، 19 (51): 80-59. https://geoplanning.tabrizu.ac.ir/article_3436.html
- پیرنیا، محمدکریم، 1384، سبک شناسی معماری ایرانی. تأل‍ی‍ف‌ م‍ح‍م‍دک‍ری‍م‌ پ‍ی‍رن‍ی‍ا؛ ت‍دوی‍ن‌ غ‍لام‍ح‍س‍ی‍ن‌ م‍ع‍م‍اری‍ان‌، تهران: سروش دانش.
- حائری مازندرانی، محمدرضا، 1388، خانه، فرهنگ، طبیعت : بررسی معماری خانه‌های تاریخی و معاصر به‌منظور تدوین فرایند و معیارهای طراحی خانه. تهران: مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی معماری و شهرسازی.
- حسینی، علی؛ فروتن، منوچهر؛ و صالحی، سعید، 1397، «گونه‌شناسی خانه‌های سنتی اراک». معماری و شهرسازی آرمان‌شهر، 25: 44-27. https://www.armanshahrjournal.com/article_85046.html
- خاکپور، مژگان؛ انصاری، مجتبی؛ شیخ‌مهدی، علی؛ و طاووسی، محمود، 1394، «ویژگی‌های اجتماعی-فرهنگی مسکن بومی». مسکن و محیط روستا، 34 (149)‌: 3-14. https://jhre.ir/browse.php?a_code=A-10-350-1&slc_lang=fa&sid=1
- رحمانی، محمد؛ و مهدوی، مسعود، 1390، «تحلیلی بر مکان‌یابی اراضی مسکن در شهرهای اقماری با روش  TOPSIS، نمونۀ موردی: شهر صالح‌آباد همدان». آمایش محیط، 14: 194-165.
- رضایی‌راد، هادی؛ و مجتبی رفیعیان، 1391، «سنجش فضایی کیفیت مسکن در شهر سبزوار با استفاده از روش تحلیلی». فصلنامۀ دانشکدۀ هنر، 8: 109-95. DOI: 10.30480/AUP.2012.157
- زارعی، محمدابراهیم، 1393، خانه‌های قدیمی سنندج. انتشارات دانشگاه کردستان، چاپ اول.
- زارعی، محمدابراهیم، 1390، «ویژگی‌های معماری و آرایه‌های عمارت خسروآباد سنندج». پیام باستان‌شناس، 8 (16): 162-127. https://peb.abhar.iau.ir/article_703847.html
- زارعی، محمدابراهیم، 1392، «سنندج شهر اُرسی - بررسی روند شکل‌گیری و گسترش هنر اُرسی‌سازی براساس نمونه‌های موجود». مطالعات معماری ایران 4: 130-109. https://jias.kashanu.ac.ir/article_111718.html
- زارعی، هانی؛ رازانی، مهدی؛ و قزلباش، ابراهیم، 1396، «بازشناسی الگوی طراحی خانه‌های تاریخی شیراز در دورۀ قاجاریه با رویکرد اقلیمی». پژوهش‌های باستان‌شناسی ایران، 7 (13): 231-225. DOI: 10.22084/NBSH.2017.8534.1380
- زرگر، اکبر؛ و حاتمی‌خانقاهی، توحید، 1393، «وجوه مؤثر بر طراحی مسکن روستایی». مسکن و محیط روستا، 33 (148)» 45-62. https://jhre.ir/browse.php?a_id=531&sid=1&slc_lang=fa
- شعبانی، مرتضی؛ و رفیعیان، مجتبی، 1394، «تحلیل ‌شاخص‌های‌ خلاقیت ‌شهری ‌در‌ نظام‌ سکونتگاهی  استان ‌مازندران»‌. جغرافیا و آمایش شهری- منطقه‌ای، 16: 34-19. DOI: 10.22111/GAIJ.2015.2160
- طالقانی، محمود، 1390، خانه بهزادی (میراث معماری روستایی گیلان 3) (کوهپایه شرق). فرهنگستان هنر.
- طاهری‌سرمد، فائزه؛ عینی‌فر، علیرضا؛ و شاهچراغی، آزاده، 1398، «مقایسۀ تطبیقی گونه‌شناسی سازمان فضایی و عناصر کالبدی دوره‌های قاجار و پهلوی خانه‌های سنتی شهر کرمانشاه». پژوهش‌های باستان‌شناسی ایران، 9 (23): 149-168. DOI: 10.22084/NBSH.2019.18444.1895
- کربلایی‌حسینی‌غیاثوند، ابوالفضل؛ و سهیلی، جمال‌الدین، 1397، «بررسی نقش مؤلفه‌های کالبدی محیط در اجتماع-پذیری فضاهای فرهنگی با استفاده از تکنیک چیدمان فضا، مورد مطالعاتی: مجتمع‌های فرهنگی دزفول و نیاوران». معماری و شهرسازی آرمان‌شهر، 25: 361 - 373. https://www.armanshahrjournal.com/article_85140.html
- کریمیان، حسن؛ و احمدی، عباسعلی، 1394، «باستان‌شناسی فضایی؛ رویکردی علمی در مطالعه و تحلیل آثار معماری، فضاهای شهری و بافت‌های کهن». مطالعات باستان‌شناسی، 7 (2): 103 - 116. https://doi.org/10.22059/jarcs.2015.57750
- محمدی، جمال؛ شاهسونی، محمدجاسم؛ و نسرین شریفی، 1392، «بررسی وضعیت مسکن در سکونتگاه‌های غیررسمی و ارایة راهبردهای ساماندهی آن‌ها (نمونۀ موردی: سکونتگاه‌های واقع‌در حریم 5 تا 10 کیلومتری نیروگاه اتمی بوشهر)».برنامه‌ریزی فضایی (جغرافیا)، 3 (1): 100-75. https://sppl.ui.ac.ir/article_15942.html
- مشهدی، علی؛ و امین‌پور، احمد، 1396، «تدوین فرایند و شاخص‌های مؤثر بر گونه‌شناسی معماری با معیار ویژگی‌های ترکیب‌بندی (نمونه موردی: بناهای تاریخی شهر اراک)». مدیریت شهری، 16 (48): 186-173.
- معماریان، غلامحسین؛ و دهقانی‌تفتی، محسن، 1397، «در جستجوی معنایی نو برای مفهوم گونه و گونه‌شناسی در معماری (مطالعه موردی‌: خانه گونه تالاردار شهر تفت)». مسکن و محیط روستا، 37 (162): 21-38. https://jhre.ir/article-1-1519-fa.html
- معماریان، غلامحسین؛ و قاسمی‌سیچانی، مریم، 1389، «گونه‌شناسی خانه‌های قاجار شهر اصفهان». هویت شهر، 5 (7): 94-87. https://hoviatshahr.srbiau.ac.ir/article_1138.html
- معماریان، غلامحسین، 1384، سیری در مبانی نظری معماری. تهران: سروش دانش.
- معماریان، غلامحسین؛ و طبرسا، محمدعلی، 1392، «گونه و گونه‌شناسی».  معماری و شهرسازی ایران، 4 (2): 104-107. https://doi.org/10.30475/isau.2014.61978
- ملازاده، کاظم و محمدی، مریم، 1386، «خانه‌های تاریخی». دایرةالمعارف بناهای تاریخی ایران در دورۀ اسلامی، جلد 7، تهران: انتشارات سوره مهر.
- میرسجادی، سید امیر؛ و فرکیش، هیرو، 1395، «ارزیابی الگوها و شناخت فاکتورهای کالبدی تأثیرگذار در معماری خانه‌های تاریخی نیشابور جهت دستیابی به راهکارهای طراحی و الگوی ساخت منازل در بافت مسکونی». پژوهش‌های معماری اسلامی، 4 (4): 92-72. http://jria.iust.ac.ir/browse.php?a_id=612&sid=1&slc_lang=fa
- همدانی‌گلشن، حامد، 1394، «باز اندیشی نظریۀ "نحو فضا"، رهیافتی در معماری و طراحی شهری؛ مطالعۀ موردی: خانه بروجردی‌های کاشان». هنرهای زیبا، 20 (2): 85-92. DOI: 10.22059/JFAUP.2015.56720
- Aghaltifi, A. & Keliai, V., 2015, “Historical Houses of Sanandaj, Reading the Body through the Perspective of Biological Culture”. Scientific Journal of Sefeh Architecture and Urban Planning, 28(1: 1): 131-111. DOR: 20.1001.1.1683870.1397.28.1.7.4 (In Persian).
- Bahmani, E. & Goodarzi Soroush, M. M. & Zarei, M. E, 2016, “A Study of Cognition of Contextual Factors in the Houses and Ancient Texture of Sanandaj with a Look at the Characteristics of Vakil-ol-Molk Mansion”. Iranian Islamic City Studies Quarterly, 7 (26): 69-55. (In Persian).
- Ebrahimzadeh, I. & Seidi, M., 2012, “An Analysis of Informal Settlement and Determining the Impact Factor of Factors Using Route Analysis Model (Case Study: Shatrabad, Kermanshah)”. Journal of Geography and Planning, 16 (41): 1-22. DOI: https://journals.tabrizu.ac.ir/article_39.html?lang=en (In Persian).
- Hillier, B., 1985, “The Nature of the Artificials, Geoforum Special Issue on the Link between the Nature and Human Scieces”. Geoforum, (16), 163-178. 
- Hillier, B., Honson, J. & Graham, H., 1986, “Ideas are in things: An Application of Space Syntax Metod to Discovring House Genotype”, Environment and Planing B: Planning and Design, (14), 363-385. 
- Hillier, B.; Honson, J. & Peponis, J., 1984, “What do we Mean by Buildin Function?”. (E.J. Powell, Ed.): 147-185. 
- Haeri Mazandarani, M. R., 2009, House, Culture, Nature: A Study of the Architecture of Historical and Contemporary Houses in order to Develop a House Design Process and Criteria. Tehran: Architecture and Urban Planning Research Center. (In Persian).
- Hamedani-Golshan, H., 2015, “Rethinking the theory of "space syntax", an approach in architecture and urban design; Case study: Boroujerdi House, Kashan”. Journal of Fine Arts, 20 (2): 85-92. DOI: 10.22059/JFAUP.2015.56720 (In Persian).
- Hosseini, A.; Forootan, M. & Salehi, S., 2018, “Typology of traditional houses in Arak”. Armanshahr architecture and urban planning, 25: 44-27.   https://www.armanshahrjournal.com/article_85046.html (In Persian).
- Karbalaei Hosseini Ghiasvand, A. & Soheili, J., 2018, “The role of physical components of the environment in the socialization of cultural spaces using spatial arrangement technique, case study: Dezful and Niavaran cultural complexes”. Architecture and urban planning Armanshahr, 25: 361 - 373.  https://www.armanshahrjournal.com/article_85140.html (In Persian).
- Karimian, H. & Ahmadi, A. A., 2015, “Spatial Archeology; A Scientific Approach in the Study and Analysis of Architectural Works, Urban Spaces and Ancient Textures”. Archaeological Studies (Faculty of Literature and Humanities, University of Tehran), 7 (2): 103-116. https://doi.org/10.22059/jarcs.2015.57750 (In Persian).
- Khakpour, M.; Ansari, M.; Sheikh Mehdi, A. & Tavousi, M, 2015, “Socio-Cultural Characteristics of Indigenous Housing”. 34 (149): 3-14. https://jhre.ir/browse.php?a_code=A-10-350-1&slc_lang=fa&sid=1 (In Persian).
- Mashhadi, A. & Aminpour, A., 2017, “Development of Process and Indices Affecting Architectural Typology with the Criteria of Composition Characteristics (Case Study: Historical Monuments of Arak)”. Journal of Urban Management, 16 (48): 186- 173. (In Persian).
- Memarian, Gh. H. & Dehghani Tafti, M., 2018, “In search of a new meaning for the concept of species and typology in architecture (Case study: Talardar species house in Taft)”. Housing and Rural Environment, 37 (162): 21 - 38.  https://jhre.ir/article-1-1519-fa.html (In Persian).
- Memarian, Gh. H. & Ghasemisichani, M., 2010, “Typology of Qajar houses in Isfahan”. City identity, 5 (7): 94-87. https://hoviatshahr.srbiau.ac.ir/article_1138.html (In Persian).
- Memarian, Gh. H., 2005, A Journey in the Theoretical Foundations of Architecture, Tehran: Soroush Danesh. (In Persian).
- Memarian, Gh. H. & Tabarsa, M. A., 2013, “Type And Typology”. Scientific Research Journal of the Scientific Association of Architecture and Urban Planning of Iran, 4 (2): 104-107. https://doi.org/10.30475/isau.2014.61978 (In Persian).
- Mirsajadi, S. A. & Farkish, H., 2016, “Evaluation of Patterns and Recognition of Influential Physical Factors in the Architecture of Neishabour Historical Houses to Achieve Design Solutions and Patterns of Construction of Houses in Residential Textures”. Islamic Architecture Research, 13(4): 92-72.http://jria.iust.ac.ir/browse.php?a_id=612&sid=1&slc_lang=fa (In Persian).
- Mohammadi, J.; Shahsoni, M. J. & Sharifi, N., 2013, “Study of housing situation in informal settlements and presenting strategies for organizing them (Case study: settlements located within 5 to 10 km of Bushehr nuclear power plant)”. Journal of Spatial Planning (Geography), 1: 100-75. https://sppl.ui.ac.ir/article_15942.html (In Persian).
- Molzadeh, K. & Mohammadi, M. 2007, “Historical Houses”. Encyclopaedia of Iran’s Historical Buildings in the Islamic Period, Volume 7, Tehran: Surah Mehr Publications. (In Persian).
- Pourmohammadi, M. R. & Mahmoudzadeh, H., 2014, “Qualitative evaluation of the location of residential land use in the city of Tabriz by the method of hierarchical analysis”. Journal of Geography and Planning, 19-19 (51): 80-59. https://geoplanning.tabrizu.ac.ir/article_3436.html (In Persian).
- Pirnia, M. K., 2005, Stylistics of Iranian Architecture. Authored by: Mohammad Pakirim; Compilation of the Slave of Architecture, Tehran: Soroush Danesh (In Persian).
- Rahmani, M. & Mahdavi, M., 2011, “An Analysis of the Location of Housing Lands in Satellite Cities by TOPSIS Method (Case Study: Salehabad, Hamadan)”. Geographical Quarterly Journal of Environmental Management, 14: 194-165. (In Persian).
- Rezaei Rad, H. & Rafieian, M., 2012, “Spatial Assessment of Housing Quality in Sabzevar City Using Analytical Method”. Art School Quarterly, 8: 109-95. DOI: 10.30480/AUP.2012.157 (In Persian).
- Shabani, M. & Rafieian, M., 2015, “Analysis of "Characteristics" of urban creativity in the residential system of Mazandaran province”. Quarterly Journal of Geography and Urban-Regional Planning, 16: 19-34. DOI: 10.22111/GAIJ.2015.2160 (In Persian).
- Steadman, J. P, 2004, “Development in Space Syntax”. Environment and Planning B: Urban Analytics and City Science, Science, (31): 483-486.
- Taleghani, M., 2013, Behzadi House (Gilan Rural Architecture Heritage 3) (East foothills). Art Academy. (In Persian).
- Taheri Sarmad, F.; Einifar, A. & Shahcheraghi, A., 2019, “A Comparative Comparison of Spatial Organization Typology and Physical Elements of Qajar and Pahlavi Periods of Traditional Houses in Kermanshah”. Iranian Archaeological Research Quarterly, 9 (23): 149-186. DOI: 10.22084/NBSH.2019.18444.1895 (In Persian).
- Zarei, M. E., 2014, Old Houses of Sanandaj. Kurdistan University Press, First Edition. (In Persian).
- Zarei, M. E., 2011, “Architectural features and arrays of Khosrowabad mansion in Sanandaj”. Journal of Archaeological Message, 8 (16): 127-162.  https://peb.abhar.iau.ir/article_703847.html (In Persian).
- Zarei, M. E., 2013, “Sanandaj, Orsi city - A study of the process of formation and development of Orsi-making art based on existing examples”. Iranian Architectural Studies, Iranian Journal of Architecture, 4: 130-109. https://jias.kashanu.ac.ir/article_111718.html (In Persian).
- Zarei, H.; Razani, M. & Ghezelbash, E., 2017, “Recognition of the design pattern of Shiraz historical houses in the Qajar period with a climatic approach”. Archaeological Research of Iran, 13 (7): 231-225.  DOI: 10.22084/NBSH.2017.8534.1380 (In Persian).
- Zargar, A. & Hatami Khankhahi, T., 2014, “Effective aspects on rural housing design”. Quarterly Journal of Housing and Rural Environment, 33 (148)L 45-62.  https://jhre.ir/browse.php?a_id=531&sid=1&slc_lang=fa (In Persian).
- http://www.ostan-kd.ir