ارزیابی و بررسی کار کودکان در نظام اقتصادی دورۀ آغازایلامی در نیمۀ دوم هزارۀ چهارم پیش‌ازمیلاد ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری باستان‌شناسی پیش‌ازتاریخ، گروه باستان‌شناسی، دانشکدۀ علوم انسانی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 استادیار گروه باستان‌شناسی، دانشکدۀ علوم انسانی، واحد ورامین-پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، ورامین، ایران (نویسندۀ مسئول).

چکیده

کودکان بخش غیرقابل‌انکاری از هر جامعه هستند؛ اما معنای کودکی در هر جامعه متفاوت است و منجر به شکل‌گیری سنت‌های فرهنگی خاص از نقطه‌نظر حقوقی و شرایط عمومی زندگی کودکان در جوامع می‌شود. دوران کودکی علاوه‌بر رشد بیولوژیکی در رشد انسان، مفهوم اجتماعی و سیاسی است و ایران در اواخر هزارۀ چهارم پیش‌ازمیلاد نیز از این قاعده مستثنی نبوده است. جایگاه کودکان از این دید در هیچ‌کدام از متون آغاز نگارش ایران باستان و بین‌النهرین به درستی مطالعه نشده است. این موضوع به‌دلیل کمبود اطلاعات نیست و برعکس، طبق برآورد اولیۀ نویسندگان این پژوهش، حدود 50 متن آغازایلامی در مجموعه‌ای از حدود 1650 سند مکتوب از سراسر ایران که قدمت آن به حدود 2800-3300پ.م. می‌رسد، شواهد منحصربه‌فردی را در مورد حضور کودکان در نظام اقتصادی ارائه می‌کند. اطلاعات کودکان کارگر در متون آغازایلامی در کنار سایر موضوعات آمده که پیچیده بودن این سیستم نوشتاری، درک این اطلاعات را برای ما دشوار کرده است. هم‌چنین، باوجود فراوانی داده‌ها در متون مکتوب، هنوز جزئیات زیادی از ساختار سیاسی و اقتصادی جوامع آغازایلامی در ایران در دست نیست. بسیاری از متون آغازایلامی سندهای اقتصادی و حسابرسی هستند که برخی آن‌ها را فاقد ارزش در شناخت عناصر اجتماعی جوامع آن می‌دانند. هدف از نگارش این پژوهش بررسی یک متن شاخص با موضوعیت کودکان کار از میان الواح گلی مربوط به کار کودکان در دورۀ آغازایلامی است که حضور کودکان کارگر دختر و پسر را در میان کارگران دورۀ آغازایلامی و مؤسسات اداری تأیید می‌کند. این متون الگوهای پیچیده‌ای از طبقه‌بندی کارگران براساس جنسیت و سن آن‌ها ارائه می‌دهند و هم‌چنین حضور کارگران مرد و زن و کودکان و جیره‌ای که مطابق با کار آن‌ها پرداخت شده را توضیح می‌دهد.   

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Evaluation of Children’s Labor During Proto Elamite Period in Late 4th Millennium B.C. Iran1

نویسندگان [English]

  • Donya Etemadifar 1
  • Rouhollah Yousefi Zoshk 2
1 PhD Candidate of Prehistoric Archaeology, Department of Archaeology, Faculty of Humanities, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Archaeology, Faculty of Humanities, Varamin-Pishva Branch, Islamic Azad University, Varamin, Iran (Corresponding Author).
چکیده [English]

Children are a big part of any society. But the meaning of childhood is different from one society to another. This leads to specific child-rearing habits, legal status, and general living conditions. Childhood is more than a biological stage in human development, but a social and political concept, and Iran in the late 4th millennium was no exception to this rule. Children’s status has been largely understudied in Proto-literate texts, both in ancient Iran and Mesopotamia. This is not due to a lack of data, while, on the contrary, according to our preliminary estimates, about 50 proto-Elamite texts in a collection of about 1650 written records from all across Iran dating back to about 3300–2800 BC provide insights into the lives of children. But information about them is unevenly distributed across different textual genres and is made more difficult by the lexicon and semantic complexities of the Proto-Elamite writing system. Furthermore, despite the abundance of archaeological data and somehow written texts, we still do not understand many details of how proto-Elamite societies in Iran were organized. Many of the Proto-Elamite tablets from ancient Iran are economic and legal records that are unfairly considered “dull” by some. They originate in the administration archives of pastoral nomads’ households of Khans or elites ruling over the community, where they were complex estates, centers of production and redistribution run by bureaucrats trained in writing and accounting. The article aims to discuss a corpus of clay tablets related to child labor in Proto-Elamite. These clay tablets confirm the presence of children, both male and female, among the workers of Proto-Elamite households and administration institutions. Proto-Elamite texts offer complex patterns of classifying workers according to their gender and age. These tablets describe workers as male or female and then distinguish between adults and children according to their rations. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Proto Elamite
  • Clay Tablet
  • Children at Work
  • Ancient Iran
  • Economic System
- Dahl, J. L., Hessari, M. & Yousefi Zoshk, R., (2012). “The Proto-Elamite Tablets from Tape Sofalin”. Iranian Journal of Archaeological Studies 2: 1: 57-73. DOI: https://doi.org/10.22111/ijas.2012.1058
- Dahl, J. L. (2013). “Early Writing in Iran.’ In Potts D.T. (ed.)”. Oxford Handbook of Iranian Archaeology. Oxford
- Dahl, J. L., Hawkins, L. F. & Kelley, K., (2018). “Labour Administration in Proto-Elamite Iran”, In: What’s in a Name? Terminology related to the Work Force and Job Categories in the Ancient Near East (A. Garcia-Ventura, ed.), 15–44. Alt Orient und Altes Testament 440. Ugarit Verlag: Münster. https://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780199733309.013.0054
- Dahl, J. L., (2019).  “Proto-Elamite Tablets and Fragments”. Textes cunéiforme du Louvre 32 (Khéops/ Louvre éditions Publishing, Paris).
- Damerow, P. & Englund, R. K., (1989). “The Proto-Elamite Texts from Tepe Yahya”. American school of Prehistoric Research Bulletin 39. Cambridge, Mass, Harvard University Press.
- Dittmann, R., (1986). Betrachtungen zur Frühzeit des Südwest Iran. Berliner Beiträge zum Vorderen Orient 4, Berlin.
- Englund, R. K., (2004). “The state of decipherment of proto-Elamite”. In: S.D. Houston (ed.), The First Writing: Script Invention as History and Process. Cambridge: Cambridge University Press.
- Hatami, Z., (2021). Child Labor in Iran. Khamush Publicication.
- Le Brun, A., (1971). “Recherches stratigraphiques à 1’ Acropole de Suse (1969-1971)”. Cahiers de la délégation archéologique française en Iran, I: 163-216. https://archives.mae.cnrs.fr/index.php/publication-1976
- Scheil, V., (1905). Documents en Ecriture Proto-Elamite (MDP6). Paris: Leroux.