گاهنگاری نسبی و مطلق تپه‌ی کلنان بیجار: محوطه ای متعلق به دوره مس و سنگ میانه در غرب ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه پیام نور همدان

2 استاد گروه باستان شناسی دانشگاه تهران

3 مرکز ملی پژوهش های علمی فرانسه و موزه تاریخ طبیعی پاریس

4 دانشیار گروه باستان شناسی دانشگاه تهران

چکیده

تپه ی کلنان متعلق به دوره ی مس و سنگ میانه است و در شرق استان کردستان واقع شده است. داده های به دست آمده از گاهنگاری مقایسه ای و مطلقِ این تپه نشان دهندۀ استقرار در آن از 4050 تا 3650 ق.م است. به دلیل نبود لایه نگاری محوطه های مس و سنگ در استان کردستان در مقایسه با سایر نقاط ایران، تپه ی کلنان در شهرستان بیجار لایه نگاری شد. در اینجا عاوه بر گاهنگاری نسبی و مطلق، گونه شناسی مواد فرهنگی نیز مورد بحث واقع شده است. نتایج حاصله نشان دهنده ی مشابهت مواد فرهنگی این تپه با شمال غرب ایران، زاگرس مرکزی و غرب فات مرکزی ایران در دوره ی دالما است. شناسایی سفال محلی و سفال های کرم و خاکستری مشابه با فات مرکزی از یافت ههای ارزشمند این تپه می باشد. این مقاله براساس داده های بدست آمده از لایه نگاری این تپه در پاییز 1389 است و بر اهمیت آن در منطقه ی شرق استان کردستان که کریدور مناطق شمال غرب ایران، زاگرس مرکزی و شمال فات مرکزی است، تأکید دارد.
 
Abstract
Tepe Kalanan is a middle chalcolithic site located in the south of Bijar plain, Western Iran. C14 dating results indicated that the site was occupied from the 4000 to the 3700 BC. Since the relative and absolute chronology of Chalcolithic Kurdistan is not available in hand in comparison with the other regions all across Iran, the site of Kalanan was planned to be excavated. besodes relative and absolute chronology of the site, this paper attempts to present the pottery typology of ware. The excavated materials of Tepe Kalanan resemble similar it ies with neighboring region, such as north western Iran, central Zagros and northern central plateau during the Dalma period. It also worth mentioning, we fulfilled to identify the local ware types and grayish-black ware style comparable with northern central plateau. This paper presents the recent results of the excavation, and then, base on the C14 dates, discusses the site’s importance in the eastern Kurdistan province as a major corridor between North Eastern Iran, Central Zagros and Northern Central Iranian plateau.
Key words:
Tepe Kalanan, relative and absolute chronology, ware typology, Middle Chalcolithic, Kurdistan province.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

abstarct